Zuinig zijn op de 55-plussers!?

Vorig jaar was de helft van de Nederlandse werknemers 50 jaar of ouder. Dat was voor het eerst in de geschiedenis van werkend Nederland. Maar is het ook iets om je over te verheugen? Met de juiste benadering benut je de voordelen van oudere mensen veel beter.

De gemiddelde leeftijd van de Nederlandse werknemer stijgt. Waar de één fysiek en mentaal fit blijft, krijgt de ander te maken met chronische ziekten en arbeidsbeperkingen. Zo blijkt uit de Optimaal Werken Pocket van Arbo Unie. Wie oudere werknemers goed begeleidt, kan de organisatie er nog veel profijt van laten trekken. Zorg dus dat u in gesprek blijft met uw werknemers over uw organisatie en hun persoonlijke ambities voor de toekomst.

Omslag in het denken

Om deze ambities te realiseren is het essentieel dat u én ook uw werknemers met inzetbaarheid bezig zijn. Daarvoor is vaak eerst een cultuuromslag nodig, stelt de Pocket van Arbo Unie. Veel ouderen gaan er nog van uit dat hun werkgever tot aan het pensioen voor hen zorgt. Anderen willen wel zelf het initiatief nemen, maar weten niet hoe. Door op tijd het gesprek met elkaar aan te gaan kunt u samen werken aan optimale inzet, gezondheid en werkvermogen.”

Plussen en minnen van 55-plussers

Er heersen nogal wat vooroordelen over ouderen. In de praktijk blijkt dat de individuele verschillen groot kunnen zijn en met het stijgen van de leeftijd verder toenemen. De ene werknemer haalt zijn pensioen fluitend, terwijl de andere met gezondheidspech kampt en het ternauwernood volhoudt. Hoe beoordeelt u of u een ‘goede’ 55-plusser aan de haak heeft? Check deze 12 punten!

Eigen gebruiksaanwijzing

Bij mensen die ouder worden neemt de fysieke gezondheid gemiddeld iets af, wordt het geheugen minder, ze schakelen minder snel en kunnen zich moeilijker concentreren in onrustige omgevingen. Hier kunt u als werkgever prima rekening mee houden, stelt de Pocket. Bijvoorbeeld door technische aanpassingen te doen, het werk anders te organiseren of takenpakketten aan te passen.

Pluspunten

Er zijn ook pluspunten waar u op in kunt spelen, zoals de kennis en ervaring die 55-plussers hebben opgebouwd. “Die stellen hen in staat om zelfstandiger te werken dan jongere collega’s. Ook openen ze de deur voor een rol als (bijvoorbeeld) adviseur, coach of klankbord van de direct leidinggevende”, aldus de Pocket.

Risico’s en behoeften

Breng in kaart wat de risico’s en de behoeften van werknemers zijn. Niet alleen op het werk, maar ook in de privésfeer: bijvoorbeeld de leefstijl en de steun en belasting uit de thuissituatie. Centraal staat waar de talenten van de werknemer liggen en wat hij nodig heeft om optimaal bij te dragen aan de organisatie, ook als het fysiek of mentaal moeilijker wordt. Dit kunnen tastbare aanpassingen zijn, maar ook minder zichtbare zaken zoals de bedrijfs- of werkcultuur. De samenstellers wijzen daarbij op een veel gemaakte denkfout: hiermee pas beginnen als de werknemer 55 jaar is geworden. “De kunst is juist om hierover tijdens de gehele loopbaan in gesprek te zijn en te blijven.”

Energiebronnen en energielekken

Een goede manier om samen de gezondheid en het functioneren te monitoren, is onderzoeken wat de energiebronnen en energielekken van de werknemer zijn. Wat heeft hij nu en in de toekomst nodig om optimaal te kunnen functioneren? Is dat al optimaal geregeld of zijn er verbeteringen nodig? Dat kunnen verbeteringen zijn die te maken hebben met de inhoud van het werk, de werkverhoudingen, de arbeidsvoorwaarden of de werkomstandigheden. Ook ingrepen in zaken die buiten de werksituatie liggen en wel een positief of negatief effect hebben op het werk zijn belangrijk. Een aandachtspunt is om ziekte en inzetbaarheid niet te verwarren met functioneren.

Samen kijken naar andere mogelijkheden

Aan de andere kant moeten werkgever en werknemer reëel zijn. Soms zijn de beperkingen te groot. Of de werknemer is toe aan nieuwe uitdagingen. Dan is het goed om samen te verkennen of er andere passende mogelijkheden zijn om een bijdrage te blijven leveren. De voornaamste voorwaarde is dat beide partijen bereid zijn om hun creativiteit aan te spreken en het werk – en mogelijk ook hun relatie – anders in te richten. Sommige werkgevers richten zelfs een nieuw bedrijf of organisatieonderdeel op.

Meer informatie

Dit artikel is grotendeels gebaseerd op de Optimaal Werken Pocket van Arbo Unie en is te bestellen via www.arbounie.nl/bestel. Lees meer op PW.